Waarom verdwijnt de term Appellation d'Origine Contrôlée stilaan?
Toen de Europese Unie boven de doopvont werd gehouden, werd ook beslist om het bekende wijnlabel "Appellation d'Origine Contrôlée" te vervangen door "Appellation d'Origine Protégée". In het Italiaans werd dat "Denominazione di Origine Protetta", in het Spaans "Denominación de Origen Protegida", in het Duits "geschützte Ursprungsbezeichnung", enzovoort.
De lijn werd doorgetrokken naar de categorie daaronder: het vroegere "vin de pays" werd "Indication Géographique Protégée". Of "Indicazione Geografica Protetta", "Indicación Geográfica Protegida", "geschützte geografische Angabe"... Die labels gelden trouwens niet alleen voor wijn, maar ook voor andere landbouwproducten (kaas, fruit, charcuterie ...).
Daardoor ontstond niet alleen een uniform Europees label, het duidde ook op een veranderde visie op hoe een overheid haar rol ziet: van "controle" naar "bescherming". Waardoor zo'n regeling sympathieker wordt in de ogen van mensen en bedrijven: niemand wordt graag gecontroleerd, maar wel beschermd. In lijn met die filosofie werd het gebruik van het nieuwe label geen verplichting: wie dat wilde, mocht de oude term behouden. Maar stilaan zie je de vroegere term toch verdwijnen van de wijnetiketten.
Waaruit bestaat die bescherming dan? Eerst en vooral wordt door een duidelijke geografische afbakening de unieke herkomst van druiven en wijnen beschermd. Maar ook de kwaliteit ervan, door een aantal afspraken vast te leggen die iedere wijnbouwer van die streek geacht wordt te volgen (op het vlak van druivenrassen, oogstrendement, wijngaardbeheer, enz.).
Natuurlijk blijft controle nodig: er zijn altijd wijnbouwers die er de kantjes aflopen. Maar de nieuwe term maakt duidelijk dat controle niet het doel is, wel het middel naar een hoger doel: bescherming. Van de consument èn van de eerlijke wijnbouwer. Wie kan daar tegen zijn?
Ook economisch was deze wijziging nuttig. In de wijnlanden buiten Europa bestonden geen strikte regels omtrent herkomst en kwaliteit. Zodat de kosten lager waren, en de prijzen dus ook. Vandaar dat er stemmen opgingen om de regels in Europa te versoepelen, of zelfs af te schaffen.
Dat heeft men (gelukkig) niet gedaan, maar wel het belang ervan verduidelijkt: bescherming. Een slimme zet. Misschien heeft dat wel de ogen van wijnbouwers buiten Europa geopend. Vandaag bestaan daar immers gelijkaardige regels, niet altijd ingevoerd door de overheid, maar door de wijnbouwers zelf. Zij die vroeger zo afkerig waren van controle, hebben wel oren naar iets anders: de bescherming van hun waardevolle werk.
