Wijn kan nu ook gekopieerd worden
Het Amerikaanse bedrijf Replica Wine maakt goedkopere kopies van een bekende wijn door zijn chemische samenstelling te analyseren en te reproduceren. Zelfs professionele proevers merken het verschil niet.
"Wij vinden dat originaliteit in de wijnwereld veel te duur wordt betaald", zegt mede-oprichter Ari Walker van het bedrijf Replica Wine uit Denver, Colorado.
Vandaar dat Replica Wine kopieën van bekende Amerikaanse wijnen op de markt brengt tegen een prijs die 25 tot 50 % lager ligt. Hoe die kopieën tot stand komen? Door de chemische samenstelling van een succesvolle duurdere wijn te analyseren, en vervolgens te reproduceren in een laboratorium. Het bedrijf maakt daar geen geheim van, alleen al de merknaam spreekt boekdelen. En de wijnen die gekopieerd werden, worden met naam en toenaam genoemd. "Compare to Kendall-Jackson", staat onder een Replica-chardonnay op de website replicawine.com, verwijzend naar het in Amerika alombekende wijndomein.
Replica Wines werd in 2015 opgericht door Ari Walker, die in de wijnbusiness werkte, en Kevin Hicks, een ondernemer die fortuin maakte met een online ratingsysteem voor dokters en ziekenhuizen. Beiden kwamen tot de conclusie dat de meeste wijndrinkers niet zozeer geïnteresseerd zijn in de namen en reputaties van domeinen, maar wel in de prijs. Het verkopen van goedkope wijn is echter geen leefbaar businessmodel meer: de concurrentie is te groot, en in vele wijnlanden ligt de arbeidskost veel lager.
Het gouden idee kwam er doordat Hicks vader werd. Hij wou weten wat er in al die dure babyvoeding zat, en stuurde het naar een labo voor analyse. De uitkomst overtuigde de ondernemer in hem dat hij dit zelf goedkoper kon doen: hij richtte het bedrijf Ellipse Analytics op, wierf een aantal wetenschappers en technici aan, en begon te produceren. Maar zijn vriend Ari Walker zag het potentieel voor wijn, en drong erop aan bij Hicks om zijn labo ook voor wijn in te zetten.
"Ten slotte is wijn een combinatie van dupliceerbare componenten in bepaalde hoeveelheden en verhoudingen, zoals water, alcohol, esters, zuren, suikers, proteïnen, anthocyanen, polyfenolen, mineralen, enzovoort", zegt hij.
Daarnaast worden vele wijnen, ook in het dure segment, vaak "gepimpt" met additieven die industrieel vervaardigd worden: kleurextracten, eikextracten, aromatische gisten, artificiële suikers, zuren en tannines, kunstmatige enzymen, sulfiet, enzovoort. In de meeste wijnlanden kan je aan een wijn ook 15% wijn van een andere druif, een andere jaargang of een andere streek toevoegen, zonder dat je dit op het label kenbaar moet maken. Wijnen worden ook bijgestuurd door allerhande technologieën, waarbij bijvoorbeeld water aan de wijn onttrokken wordt of het alcoholgehalte wordt verminderd.
"Waarom zou je dat allemaal niet gewoon kunnen imiteren?" zo vond Walker.
Het idee sloeg meteen aan. Nu al worden er Replica-wijnen verkocht in restaurants, wijnwinkels en supermarkten in 49 Amerikaanse staten.
Een Replica-wijn begint bij wijn die in bulk wordt aangekocht bij grote industriële wijnbedrijven. Die wordt dan in het labo geüpgraded met componenten in dezelfde hoeveelheid en verhouding als in de originele wijn. Sommige wijnschrijvers in Amerika hebben het al "Frankenstein-wijn" genoemd.
"Zij houden er natuurlijk van om wijnen in lyrische termen te beschrijven, dat is aangenamer om te lezen," zegt Hicks, "Wij richten ons op de chemische en wetenschappelijke kant van wijn. Die is minder romantisch dan te zeggen dat de frisse zuren van een wijn afkomstig zijn van de oceaanbries die over de wijngaarden waait."
Toch zijn er ook wijnschrijvers en andere professionele proevers die in de Amerikaanse pers al toegaven dat ze het verschil tussen het origineel en de kopie niet proefden, en soms zelfs de kopie de betere wijn vonden.
Kunnen alle wijnen gekopieerd worden? Met wijnen afkomstig uit één specifieke wijngaard, of van zeldzame druiven, blijkt het niet te lukken. Maar vele wijnen, ook in het premium segment, worden in honderden duizenden flessen gemaakt met druiven uit vele verschillende wijngaarden, en met de bedoeling om elk jaar, onafhankelijk van het weer, min of meer hetzelfde te smaken, zoals een aperitief of frisdrank.
"Wijndomeinen werken met bepaalde recepten en formules en nemen allerhande belissingen die de wijn sturen naar een gewenst smaakprofiel", zegt Hicks, "Eigenlijk doen wij op basis van wetenschappelijke data hetzelfde, maar dan goedkoper."