Ooit al gehoord van wijnen uit Bolivië?
Ik had er nog nooit van gehoord. Niet alleen is Bolivië een van de armste landen in Zuid-Amerika, het ligt ook te dicht bij de evenaar om geschikt te zijn voor wijnbouw. Maar op een dag kreeg ik een mail van Bram Lemmens van het Eigentijds Vlaams Wijn- en Drankeninstituut in Brugge: of ik geïnteresseerd was om Boliviaanse wijnbouwers te ontmoeten en hun wijnen te proeven. En of!
Hoe kan je wijn maken in een land met een subtropisch klimaat? Door wijndruiven te kweken op grote hoogte, waar het koeler is. Alle wijngaarden liggen boven 1.600 meter, hogere wijngaarden bestaan er niet in de wereld. En dat verklaart waarom de Boliviaanse wijnen nooit zwaar en zwoel zijn zoals heel wat van hun collega's in Zuid-Amerika, maar integendeel veel frisheid, zuren en elegantie vertonen.
Bolivië heeft ook de oudste wijngaarden ter wereld: er zijn wijnstokken van 200 tot 300 jaar oud. Vele daarvan groeien nog altijd in bomen, wat in de koloniale tijd de manier was om wijnstokken te geleiden. Maar nu nergens anders meer voorkomt. De Boliviaanse wijncultuur is trouwens ontstaan in de 16de eeuw, de tijd van de Spaanse conquistadores. Die vonden ter plekke veel zilver in de bodem en werden daardoor rijk. En wat willen rijken drinken? Juist, ja: wijn.
Lange tijd geraakte Bolivië zijn hele wijnproductie kwijt op de binnenlandse markt. Tot Chili en Argentinië, die wel in de goede klimaatzone liggen, overal succes boekten met hun wijnen, ook in Bolivië. Met als gevolg dat de Boliviaanse wijnbouwers ook op export moesten mikken. Vandaag zijn hun belangrijkste markten China en de Verenigde Staten. Maar Europa staat op hun verlanglijstje, vandaar hun bezoek aan Europese wijnbeurzen. En aan wijnschrijvers zoals ik.
De traditionele druif in Bolivië is muscat d'Alexandrie. Daarvan wordt vooral singani gemaakt, de nationale drank van Bolivië: een distillaat van witte wijn, en dus niet, zoals gebruikelijk, van alleen de droesem. Daardoor is singani een eau-de-vie met een bijzonder nobele smaak en textuur. Witte wijnen worden gemaakt van druiven als ugni blanc, viognier, riesling en chardonnay. Driekwart van de wijnen is rood, gemaakt van onder meer cabernet sauvignon, merlot, syrah en tannat.
Worden Boliviaanse wijnen de nieuwe hype? Er zullen ongetwijfeld jonge sommeliers geïnteresseerd zijn omdat ze hun klanten altijd willen verrrassen met iets nieuws. En omdat zelfs de duurste wijnen onder de kaap van € 15 blijven.
Maar veel Boliviaanse wijn zullen we voorlopig niet zien: het land heeft slechts 3.500 hectare wijngaard. Alleen al de streek van Haut-Médoc in Bordeaux heeft er 4.500.
Ik vond het evenwel boeiender om wijnen uit Bolivië te proeven dan uit Haut-Médoc.