Bordeaux veert op ondanks moeilijk wijnjaar 2021
Twee jaar op rij moest het geannuleerd worden. Maar nu organiseerde Bordeaux opnieuw haar belangrijkste verkoop- en marketingevent om het meest recente oogstjaar voor te stellen aan handelaars en journalisten van overal ter wereld: de primeurs van Bordeaux. Het weer in 2021 maakte het de wijnbouwers echter niet makkelijk.
Van alle wijnregio's ter wereld is Bordeaux de meest actieve op het vlak van promotie en communicatie. Geen enkele andere regio laat haar wijnen zo massaal proeven al na amper zes maanden vatrijping. Dit is het officiële startschot van de wereldwijde verkoop van de topdomeinen van Bordeaux. Die worden immers "en primeur" verkocht aan grote handelshuizen die voor de wereldwijde distributie zorgen. Daarbij vinden de verkoop en betaling plaats vóór de levering van de wijnen. Die voortijdige betaling wordt door de handelshuizen doorgeschoven naar hun importeurs in de verschillende landen, en die schuiven dat verder door naar hun klanten. Dit primeursysteem kan een financieel voordeel opleveren voor de kopers indien de prijzen nadien de hoogte ingaan. Maar evengoed kunnen ze dalen, indien een jaargang minder goed aanslaat. Voor de kasteeleigenaars is deze week van de primeurs daarom een eerste peiling van hoe de markt reageert op een nieuw oogstjaar, wat hen in staat stelt om een primeurprijs te bepalen en de toekomstige prijsevolutie in te schatten.
Door de pandemie viel dat allemaal weg: zowel in 2020 als in 2021 moest de "week van de primeurs" geannuleerd worden.
"Wij moesten bovendien in zeer moeilijke omstandigheden werken", zegt Véronique Sanders, directeur van Château Haut-Bailly in Pessac-Léognan. "Het was aanvankelijk zelfs onduidelijk of we wel samen in de wijngaard mochten werken. Gelukkig besliste de regering om dit voor de landbouw toch mogelijk te maken, mits de nodige voorzorgsmaatregelen, natuurlijk."
"Bovendien brachten we in die periode net drie wijnjaren op de markt die de geschiedenis zullen ingaan als een toptrilogie", zegt Ronan Laborde, voorzitter van de Union des Grands Crus de Bordeaux. "Want 2018, 2019 en 2020 konden op bijzonder gunstige weersomstandigheden rekenen. 2020 zelfs op een hittegolf begin september, vlak vóór de oogst, waardoor we opvallend krachtige wijnen hebben gemaakt. Maar door de pandemie hebben die jaren niet de aandacht kunnen krijgen die ze verdienen."
2021 moest het jaar van de wederopstanding worden. Maar al snel kwamen er doemberichten over voorjaarsvorst en de daaropvolgende koele natte zomer, waarbij de druiven maar moeizaam rijp werden en de wijnstokken getroffen werden door schimmel en rotting. Zeker 25% tot soms 50% van de oogst ging verloren.
Ronan Laborde: "Wij noemen dat un millésime de vigneron, een moeilijk jaar waarin de wijnbouwer kan tonen wat hij waard is."
De eerste avond van de primeurweek wordt steevast een groot openingsfeest georganiseerd in een prestigieus wijnkasteel. Dit jaar werd dat gedaan bij een wel heel grote klepper: Château d'Yquem, het legendarische wijnkasteel in Sauternes waar een wereldberoemde zoete wijn wordt gemaakt, eigendom van de luxemultinational LVMH van Bernard Arnault. Het was alsof Bordeaux een statement wilde maken: we zijn terug. En aan alles (kaviaar, truffel, foie gras, zalm, wijnen van oude jaargangen) was te merken dat de grands crus van Bordeaux zich richten naar de welgestelden van deze aarde, die altijd wel met voldoende zullen zijn om, ongeacht de reputatie van het jaar, de volledige afname van het aanbod te verzekeren. De kleinere familiale domeinen in Bordeaux ondervinden daar het negatieve effect van, want ook zij worden daardoor als duur beschouwd, wat lang niet altijd het geval is.
De dagen na dit openingsfeest kunnen de wijnen uit elke regio geproefd worden, streek per streek worden zij verzameld in één wijnkasteel. Daaruit bleek dat het weer in 2021 inderdaad een serieuze uitdaging voor de wijnbouw was: in het slechtste geval heeft dit geleid tot magere, soms zurige wijnen, in het beste geval tot lichte, ragfijne, elegante wijnen. Er zijn immers domeinen die de crisis hebben aangegrepen om hun manier van werken helemaal te herdenken.
"Wij hebben tijdens de pandemie een splinternieuwe wijnkelder gebouwd", zegt Véronique Sanders van Château Haut-Bailly, "En 2021 is de eerste jaargang die in deze wijnkelder werd gemaakt."
Dit indrukwekkende staaltje van architectuur, ecologie en technologie werd in het begin van de primeurweek officieel geopend. De precisie waarmee er nu gewerkt kan worden, weerspiegelt zich in het glas.
Ook onze landgenoot Justin Onclin, die in Moulis-en-Médoc het domein Branas Grand Poujeaux bezit, heeft niet stilgezeten: "Wij hebben in 2020 een aangrenzend domein gekocht en onze wijngaard uitgebreid met nieuwe percelen van cabernet sauvignon."
Door zorgvuldig te werken in de wijngaard heeft ook zijn wijn de moeilijke weersomstandigheden van 2021 goed verteerd: "Op ons terroir hebben we bovendien minder oogstvolume verloren dan elders."
Over het commerciële klimaat in Bordeaux is hij positief gestemd: "De verkoop van bordeauxwijnen is tijdens de crisis verrassend goed op peil gebleven, en zelfs lichtjes gestegen. Mensen hadden er blijkbaar meer dan ooit nood aan om thuis van goede wijn te genieten. Dat heeft voor nieuwe klanten gezorgd, en wellicht ook voor de terugkeer van klanten die Bordeaux wat uit het oog waren verloren."
Liefhebbers van volle, krachtige wijnen zullen in dit oogstjaar wellicht hun gading niet vinden, liefhebbers van lichte, fijne, elegante wijnen des te meer. Door minder warmte en zon bevatten de wijnen ook minder alcohol, wat menig bordeauxliefhebber zal doen terugdenken aan de stijl van de bordeauxwijnen van vóór de klimaatopwarming. Cool climate wijnen zijn bovendien een trend, dus maakt Bordeaux zich over het jaar 2021 niet al te veel zorgen. "Toch kijken we met enige spanning uit naar hoe de markt reageert op dit ongewone jaar", aldus Justin Onclin.
Topwijnen.be ( Oostvleteren )
