Bubbel barst in het land van de cava
Het hing al een tijdje in de lucht, maar nu is het echt gebeurd: negen topproducenten stappen uit de officiële appellatie Cava. Zij kunnen zich niet langer verzoenen met de regels rond kwaliteit en prijs van deze Spaanse schuimwijn.
De negen dissidenten zijn niet de grootste cavaproducenten, ze vertegenwoordigen slechts 1% van de markt. Maar kwalitatief behoren ze wel tot de top. Waardoor ze toch belangrijke vertegenwoordigers van het merk "cava" zijn: zo produceren zij 30% van de cava's in de topcategorie Gran Reserva. Vandaar dat hun vertrek uit de D.O. Cava (Denominación de Origen) is ingeslagen als een bom in de Spaanse cavawereld.
De onvrede sluimerde al langer. Vooral het feit dat de verkoop van cava een strijd om de laagste prijs is geworden, zonder aandacht voor kwaliteit, was een aantal producenten een doorn in het oog. Zij vinden dat de term "cava" gedevalueerd is, doordat de grote industriële producenten alleen maar mikken op grootschalige distributie in supermarkten tegen de laagste prijs.
De lakse regels van de D.O. Cava maken dat mogelijk. Zo moet cava slechts negen maanden op zijn bezinksel rusten alvorens hij gebotteld wordt, mag cava bijna overal in Spanje gemaakt worden, en is het zelfs verboden om op cavaflessen de herkomst van de druiven te vermelden, wat in de kaart speelt van de industriële producenten.
Vandaar dat een groep van producenten ernaar streefde strengere regels in te voeren die onder meer een duidelijk onderscheid moesten maken tussen de verschillende kwaliteitstypes van cava. Zodat de consument een verklaring kreeg voor het feit dat sommige cava's minder dan 5 euro per fles kosten, en andere meer dan 30 euro. De industriële producenten hielden deze veranderingen echter tegen, waardoor de breuk onontkoombaar werd.
De (voorlopig) negen dissidenten zullen bijgevolg niet langer de term "cava" op hun flessen zetten, en niet meer meeprofiteren van de marketinginspanningen die de D.O. Cava voor haar leden levert. Maar daar liggen ze niet wakker van, integendeel. Zij lanceren meteen een door de EU erkend label: Corpinnat, wat ethymologisch "geboren in het hart van Penedès" betekent, de belangrijkste Spaanse regio voor cava. Reeds in de lente komen de eerste flessen met dit label op de markt. Daaronder zal de vermelding "Vino Espumoso de Qualidad, Método Tradicional" verschijnen: kwaliteitschuimwijn gemaakt volgens de champagnemethode. Op het etiket zal ook de duurtijd van de rijping op het bezinksel vermeld worden, heel belangrijk voor de kwaliteit. Die zal overigens minimum 18 maanden bedragen, het dubbele van wat in de D.O. Cava verplicht is. Corpinnat staat ook voor 100% biologische druiventeelt en manuele pluk.
Welke gevolgen zal deze beslissing hebben voor de Belgische markt? Wim Vanleuven, eigenaar van de toonaangevende Spaanse wijnimporteur La Buena Vida, vindt het een goede zaak: "Zo wordt het verschil beter gemaakt tussen goede en minderwaardige producten. Want de situatie op de Belgische markt is helemaal verrot, en het wordt elk jaar erger. Er is geen respect voor kwaliteitscava, alleen de prijs telt nog. Hopelijk krijgt Corpinnat een status waarbij consumenten opnieuw bereid zijn een prijs te betalen die overeenstemt met de kwaliteit."
Wat is cava?
Cava is Spaanse schuimwijn die gemaakt wordt zoals champagne, door witte wijn een tweede keer te laten gisten in de fles. Het grootste verschil zijn het zuiderse klimaat en de druivenrassen die meestal Spaans zijn (parellada, macabeo en xarel-lo). Maar er worden ook cava's gemaakt met druiven die in Champagne verplicht zijn (zoals pinot noir en chardonnay).
Cava wordt in Spanje gemaakt sinds 1872, aanvankelijk "champán" of "champaña" genoemd. In 1970 werd dit, onder druk van de champagneproducenten, stopgezet. Er werd geopteerd voor "cava", wat "kelder" betekent (verwijzend naar de kelder waarin de schuimwijn op zijn bezinksel rust). In 1972 werd voor cava een D.O. (Denominación de Origen) gecreëerd, een appellatie of beschermde herkomstbenaming.
De meeste cava (95%) wordt in Catalonië geproduceerd, meer bepaald in de regio Penedès ten zuiden van Barcelona. De markt wordt gedomineerd door grote industriële producenten zoals Codorníu, Freixenet en Vallformosa, die voor distributie via de supermarkten kozen. Zij ontketenden daarbij een prijzenoorlog zodat je vandaag cava onder 5 euro kan vinden, wat mede het grote commerciële succes van cava verklaart. Vandaar dat negen tophuizen nu besloten hebben uit de D.O. Cava te stappen: Gramona, Recaredo, Torelló, Llopart, Nadal, Sabaté i Coca, Mas Candí, Huget-Can Feixes en Júlia Vernet.
Invoerders:
Xpertvinum ( Leest (Mechelen) )
La Buena Vida ( Mol )
Sacacorchos ( Kortenberg )