De stille buur van Bordeaux
Ik was al 25 jaar gepassioneerd met wijn bezig toen ik voor de eerste keer in Bergerac kwam. Het zegt veel over de aantrekkingskracht van deze buurappellatie van Bordeaux.
Het verbaasde mij dat Bergerac zo dicht bij de stad Bordeaux ligt. Een uurtje rijden maar. Dwars door de zo bekende appellation Saint-Emilion. Talloze keren al bezocht ik het wijngebied Bordeaux. Maar Bergerac liet ik altijd links liggen. O ja, de wijnen kende ik. Uit de supermarkt.
Het is vooral door religieuze conflicten dat Bergerac verwijderd is geraakt van de rest van Bordeaux. Sindsdien heeft deze streek altijd naar een eigen identiteit gestreefd. "Nous les Bergerac!" is haar fiere slogan. Nochtans zijn de wijnen volledig geënt op de stijl van Bordeaux: zelfde druiven, zelfde terroir, zelfde kwaliteit van wijnjaren. Alleen is de streek minder homogeen bezig met wijnbouw. Er is nog veel polycultuur: landbouwers telen naast wijndruiven ook graan, fruit en groenten. Dat draagt niet bij tot het imago van Bergerac als wijnstreek. Het voordeel is dat de wijnen goedkoper zijn. Een Bordeaux voor de prijs van een Bergerac: niet te verwonderen dat de Belgen, grote wijnliefhebbers en connaisseurs, zoveel Bergerac-wijn drinken. België is voor de streek de belangrijkste exportmarkt. Er hebben zich trouwens een zevental Belgische families als wijnbouwer gevestigd. Waar de wijnen goedkoper zijn, zijn de wijndomeinen dat meestal ook.
Dat zal in de toekomst wellicht veranderen. De streek heeft een nieuwe dynamiek gevonden. Zo worden de wijnstokken vandaag overal dichter bij elkaar geplant, om ze te verplichten hun voedsel dieper in de ondergrond te zoeken, wat de kwaliteit van de wijn verhoogt. Enkele pioniers, die aantoonden dat je in Bergerac grote wijn kan maken, namen de streek mee op sleeptouw. De allereerste was Luc de Conti, die zeer mooie wijn maakt, zowel witte als rode. Heel wat bordeauxwijnen kunnen hier een voorbeeld aan nemen.
Een ander talent is David Fourtout van het domein Tour des Verdots. Al voel je hier iets nadrukkelijker de wil om "topwijn" te maken, wat soms resulteert in te dikke wijnen met teveel hout. Ik heb het al in zovele streken meegemaakt: de drang om bij de "groten" te horen, zorgt niet altijd voor echt grote wijn. Veel beter is het de beperkingen van het terroir (en/of van de technische installaties) te erkennen, te aanvaarden, en binnen die beperkingen de best mogelijke wijn te maken. Maar met het grote Bordeaux zo vlakbij, gaat de ijdelheid wel eens aan de haal met het gezond verstand.
Gezond verstand heeft de Belg Daniel Evrard in overvloed. In een vorig leven expert-comptable in Spa, kocht hij hier het Château de Panisseau. Hij is een pragmaticus, en vindt dat je in Bergerac niet te hoog van de toren moet blazen. Wijnen met een uitstekende verhouding tussen prijs en kwaliteit: daar is het hem om te doen. "Want", zo zegt hij, "uiteindelijk kopen mensen nog altijd makkelijker een slechte Saint-Emilion dan een goede Bergerac." Toch steken zijn wijnen boven de middelmaat van de streek uit. Een buitenbeentje in de streek is Charles Martin. Hij is de zoon van een wijnimporteur uit Wales, en reisde de wereld rond om op wijndomeinen te werken, alvorens hij in Bergerac het Château La Colline vond en kocht. Hij kent België heel goed: een kwart van zijn productie komt in ons land terecht. Charles Martin is geen man van grote woorden, maar zijn wijnen spreken voor zich: boordevol rijp fruit en aromatische expressiviteit. En opnieuw die heerlijk lage prijzen.
Ik zou het haast vergeten: Bergerac staat ook bekend om zijn zoete wijnen. Vooral de appellatie Monbazillac werpt zich graag op als een waardige concurrent van Sauternes. Dat lukt niet altijd, maar in het domein Tirecul La Gravière wel. Wijnbouwer Bruno Billancini maakt hier een parel van een liquoreux: perfect evenwichtig (met toetsen van honing en citroen), fijn, elegant, met levendige en nobele zuren. Ik ben geen groot liefhebber van zoete wijnen, vooral vanwege hun hoge gehalte aan sulfiet waarvan ik soms hoofdpijn krijg. Maar hier kon ik niet aan weerstaan. Om te genieten moet je een beetje kunnen afzien.
