Bordeaux 2009
De bordeauxwijnen behoren tot de top van de wereld. Soms. Niet in alle jaren. En niet in alle domeinen.
Het belangrijkste probleem van Bordeaux is de rijpheid van de druiven, vooral van de cabernet sauvignon. Dat komt omdat Bordeaux vlakbij de Atlantische Oceaan ligt. Toeristen weten dat de kans op een zonnige vakantie kleiner is aan een Atlantische kust. De kans op rijpe druiven dus ook. En als van onrijpe druiven een wijn wordt gemaakt, dan valt die van de top van de wereld wel eens diep naar beneden.
Een tweede probleem is de blinde toepassing van het technologisch gestuurde standaardrecept van Bordeaux. Dat wordt niet altijd voldoende goed aangepast aan de omstandigheden. En dan proef je de wijnfabriek meer dan het zo geroemde terroir. Je verwacht zuiver fruit en je proeft hout, je verlangt evenwicht en je krijgt overextractie, je hoopt op schakering en je krijgt monotonie. Nee, behalve in hun prijs, behoren bordeauxwijnen lang niet altijd tot de top van de wereld. Er moeten eerst nogal wat voorwaarden vervuld zijn.
De jaargang 2009 - zo klonk het reeds uit de marketingmegafoon van Bordeaux - behoort tot die zeldzame jaargangen waarin alles meezat. Het was dan ook uitkijken naar het jaarlijkse bezoek van de elite der bordeauxwijnen aan ons land. Want dat befaamde en dure millésime 2009 zou worden voorgesteld.
Een eerste voorwaarde voor een groot wijnjaar werd alvast vervuld met een vroege bloei en vruchtzetting. Gevolgd door een lange en langzame rijping van de druiven in gestadig mooier wordend weer. De zomer was prachtig, zonder hittegolf die de rijping doet stilvallen, en met net genoeg buien om de wijnstok van water te voorzien zonder de druiven te beschadigen. De zomerse temperaturen bleven aanhouden tot de oogstperiode en door het droge weer kon men op het ideale moment wachten om te oogsten.
Ideale wijnen dus? Uit wat ik proefde, bleek alvast dat heel wat wijnen "overrijp" en nogal vurig zijn. Vooral in Saint-Emilion en Pomerol, waar de makkelijker rijpende merlot domineert en de alcoholpercentages tot 14,5 % halen. Met als gevolg een branderig gevoel in de mond.
2009 is eerder een "cabernet-jaar", en dan denk je aan Médoc, waar de grote kastelen van Margaux, Saint-Julien, Pauillac en Saint-Estèphe liggen. Daar werden schitterende wijnen gemaakt. Even ten zuiden daarvan ligt Pessac-Léognan, waar de kwaliteit verrassend heterogeen is.
Bordeaux is de enige wijnstreek in Frankrijk die haar jaargangen systematisch en professioneel aan de wereld presenteert. Vandaar dat de kwaliteit van die jaargangen het best gekend is, en vaak uitgebreid wordt naar heel Frankrijk. Niet altijd terecht, maar in 2009 mag je dat wel doen.
Zo zijn de Loirewijnen atypisch rijk, zelfs de muscadet aan de Atlantische Oceaan is rond en rijp. De wijnen van het Franse zuidwesten zijn eveneens zeer goed, net zoals die van Elzas, Jura en Savoie.
In de middenstrook van Frankrijk - van Bourgogne over de Rhônevallei naar Provence, Languedoc en Roussillon - is 2009 ook een gezegend jaar. Hoewel de kwaliteit heterogener wordt naarmate we verder naar het zuiden trekken: als Bordeaux een warm jaar kent, wordt het in het zuiden soms té warm. In Provence heeft het op sommige plaatsen geregend tijdens de oogst. Corsica beleefde een wonderjaar, omdat de warme temperaturen daar getemperd worden door de omringende zee.
In het algemeen is 2009 een jaar voor liefhebbers van volle, ronde, rijpe wijnen. Liefhebbers van krokant fruit en fijne zuren moeten vooraf best proeven.