Het verdienmodel achter wijnjury's
Onlangs werd ik weer eens uitgenodigd om deel uit te maken van de jury van een of ander wijnconcours. Zoals gebruikelijk sloeg ik de uitnodiging af. Waarom? Omdat het niet vergoed wordt. Terwijl de organisatoren van zo'n concours er goed aan verdienen.
Wijndomeinen die een wijn insturen in de hoop daar een bekroning voor te krijgen, moeten daar immers voor betalen. Met dat geld organiseert de organisator de wedstrijd. Maar hoe minder hem dat kost, hoe meer winst er overblijft, natuurlijk. En waarom zou hij juryleden betalen als hij er altijd vindt die het gratis willen doen?
Vroeger, toen ik nog naïever was, nam ik wel eens deel aan zulke jury's. En ervaarde ik dat dit best vermoeiend werk is: een hele dag, en soms dagen na elkaar, de ene wijn na de andere moeten proeven en beoordelen. 's Avonds ziet je tong blauw, zijn je smaakpapillen knock-out, doet je maag (en soms je hoofd) pijn omdat er zelfs bij het spuwen toch altijd een beetje wijn in je lichaam terechtkomt, en spring je van de pijn omhoog als je je tanden poetst omdat het wijnsteenzuur je tandglazuur heeft aangetast.
Toch zijn er altijd mensen die deze beproeving willen doorstaan omdat ze het een eer vinden om voor zo'n jury uitgenodigd te worden: het geeft hen het aura van wijnkenner. Daar kunnen ze dan mee uitpakken bij familie en vrienden.
Later zien ze in de supermarkt stickertjes op flessen wijn die zij hebben geproefd en beoordeeld. Met de mededeling dat die een zilveren of gouden medaille voorstellen. Waardoor meer winkelende mensen die wijn kopen. Let op, ook die medaillestickers hebben de organisator van de wedstrijd geld opgeleverd: de winnende domeinen moeten ze immers aankopen. Daardoor passeert de organisator een tweede keer aan de kassa. Juryleden passeren geen enkele keer.
Wie zijn die organisatoren van zulke wedstrijden? Meestal privébedrijven, actief in de wereld van reclame, events of media. Sommige wedstrijden worden door de overheid of een wijnstreek georganiseerd, en maken deel uit van de marketingstrategie van dat land of die streek. Want ook landen en streken worden vandaag als merken gepromoot. Tegelijk wil men er de lokale wijnbouwers mee aansporen om hun kwaliteit op peil te houden.
Opvallend is dat de bekendste en meest succesvolle wijndomeinen zelden of nooit aan dergelijke wedstrijden deelnemen. Zij hebben die reclame niet nodig, en hebben er zelfs meer bij te verliezen dan te winnen.
De avond na die uitnodiging om in een jury te zetelen, ontkurkte ik de wijn van zo'n domein dat nooit deelneemt. Gouden medaille, was mijn oordeel.