Samba in het glas
De eerste Braziliaanse wijn die ik dronk, was niet zoals ik had verwacht. Als rechtgeaarde Europese wijnliefhebber met een koffer vol vooroordelen tegenover de Nieuwe Wereld verwachtte ik in deze chardonnay van het domein Salton overrijp fruit, een vettige textuur, veel alcohol en een fikse dosis vanille van het nieuwe eikenhout. Maar hij was verrassend fijn en elegant, met impressies van exotisch fruit die gecompenseerd werden door frisse zuren, een romige maar toch verfijnde textuur, en een mooi gedoseerde vanilletoets. Verdorie zeg, een goede wijn, met gevoel voor evenwicht gemaakt. En dat voor een land waar de evenaar doorheen loopt. En waar mensen gek zijn van voetbal, carnaval, samba en caipirinha.
Landen hebben een imago. En dat straalt af op hun wijn. Bij Brazilië denk je onwillekeurig aan flamboyante, vurige, zwoele wijnen. Perceptie, weet u wel.
In ieder geval zette deze chardonnay "Virtude" mij aan om meer te weten over dit opkomende wijnland. Een eerste factor die verklaart waarom de wijnen er eleganter zijn dan verwacht, is de klimaatzone waarin ze gemaakt worden. Brazilië is het op vier na grootste land ter wereld, en de wijnbouw speelt zich uitsluitend af in de meest zuidelijke punt ervan. In het zuidelijk halfrond wil dat zeggen: de koelste zone. Vlakbij de wijnlanden Uruguay, Argentinië en Chili. In dezelfde klimaatgordel als Zuid-Afrika en de wijngebieden van Australië. Wijngaarden worden er bovendien vaak op grote hoogte aangelegd, waar het nog koeler is. Zoals in Bourgogne moet men hier geregeld suiker toevoegen aan de gisting, omdat de druiven er niet voldoende bevatten. Dat is wel het laatste waar je aan denkt bij Braziliaanse wijn.
Net zoals in andere Zuid-Amerikaanse landen werd de wijnbouw vanaf de zestiende eeuw geïntroduceerd door kolonisten, in Brazilië vooral door Portugezen. Maar het duurde tot ver in de twintigste eeuw eer er echt aan kwaliteitswijnbouw werd gedaan. Mede door investeringen in moderne wijntechnologie van Europese drankenbedrijven als Moët & Chandon, Bacardi, Domecq en Martini & Rossi. Zij importeerden ook Europese druivenrassen zoals riesling, chardonnay, merlot en cabernet sauvignon. En als zelfs de Bordelese oenoloog Michel Rolland hier neerstrijkt, dan weet je het wel: hier valt wijnbusiness te rapen.
Intussen worden in Brazilië zowel rode, witte als sprankelende wijnen gemaakt. Onlangs, op het tweejaarlijkse Wine Future evenement waar de belangrijkste figuren uit de wijnwereld samenkomen, loofde de bekende Engelse wijnschrijfster Jancis Robinson een Braziliaanse schuimwijn van Cave Geisse als "een van de indrukwekkendste schuimwijnen die ik recent geproefd heb." Maar in ons land - waar nochtans zoveel wijnlanden vertegenwoordigd zijn - is Brazilië nog een grote onbekende.
Vlaming Gert Evers, werkzaam in de sector van auto-onderdelen, wil daar verandering in brengen. Hij werkte enkele jaren in Brazilië en kwam daar zijn huidige echtgenote tegen, Andréia Martins. Samen zijn zij de eerste rechtstreekse invoerder van Braziliaanse wijnen in België. De verdeling gebeurt echter niet door hen, maar door de firma Bodegas. Voorlopig gaat het om één domein, Salton, waar de voornoemde chardonnay vandaan komt. Maar Salton is wel een van de grootste in Brazilië, met 400 hectare eigen wijngaarden. Daarnaast worden druiven gekocht van 700 families die druiven kweken op 2.000 hectare.
Salton bestaat al sinds 1910, toen het opgericht werd door een Italiaanse immigrant uit Trentino. Dat verklaart waarom hier een van de minst bekende en meest lokale druiven van Italië staat aangeplant: de teroldego. Die groeit normaal alleen in Trentino. En nu dus ook in het zuiden van Brazilië.
