Hier is de virtuele sommelier
's Werelds beste wijnen op het internet
Gedurende jaren heeft een Gentenaar de beste wijnen ter wereld verzameld. Die heeft hij, samen met een schat aan informatie, op het internet gezet.
Niets had Jean-Paul Perez voorbestemd om een obsessief wijnverzamelaar te worden. Zijn Vlaamse moeder en Spaanse vader dronken nooit wijn. Hij studeerde economie aan de Gentse Rijksuniversiteit en richtte in 1987 een bedrijfje op dat Japanse moto's importeert voor de Europese markt. Maar algauw raakte hij bezeten van wat hij "organoleptisch plezier" noemt: eten en wijn. Het zou hem nooit meer loslaten, integendeel, het nam maniakale proporties aan. Met de winst die hij maakte in zijn importbedrijf begon hij eind jaren 80 wijn te kopen. Maar niet om het even welke: hij wilde alleen de beste wijnen ter wereld. Omdat hij er op dat ogenblik weinig van kende, wendde hij zich tot gezaghebbende internationale gidsen: Wine Spectator, Stephen Tanzer's International Wine Cellar, en de onvermijdelijke Robert Parker. Systematisch kocht hij alleen de wijnen die een score van meer dan 90 op 100 haalden: bij invoerders, maar ook op veilingen. De informatie over deze wijnen (prijzen, scores, proefnotities, bewaarpotentieel...) hield hij allemaal bij op computer en hij ontwikkelde eigen software om deze informatie via het internet automatisch te actualiseren, telkens als er gegevens over nieuwe wijnjaren beschikbaar zijn, of als er nieuwe prijzen van veilingen bekend raken. Op die manier kan Jean-Paul Perez ook de steeds evoluerende marktprijs van zijn aangekochte wijnen volgen. Hij merkte een duidelijke correlatie tussen de scores in de wijngidsen en de prijs van de wijnen: "Ook in de wijnwereld geldt de wet van vraag en aanbod. Het aanbod van de grote domeinen ligt ongeveer vast, maar de vraag wordt beïnvloed door de scores. Koppel een vast aanbod aan een hogere vraag, en je krijgt automatisch hogere prijzen. Vooral de scores van Robert Parker zijn voor vele wijnen een onwaarschijnlijk krachtige hefboom geweest."
Zijn eigen collectie was intussen uitgegroeid tot 45.000 (vijfenveertigduizend!) wijnen, en vermeerderde ook in waarde: "Door alleen wijnen te kopen met scores van 90 punten en meer, heb ik een uitzonderlijke winstmarge geboekt van gemiddeld 320%. En dan heb ik mijn wijnen niet eens tegen invoerderprijzen gekocht, maar gewoon tegen consumentenprijzen. Ik wilde immers geen invoerder worden, want dan moest ik alle jaargangen volgen. Ik wilde kunnen kiezen: alleen de beste."
Door de vele op computer opgeslagen informatie kan Jean-Paul Perez ook beter inschatten welke wijnen hij moet kopen met het zicht op de prijsevolutie: "Ik doe voor wijnen wat financiële analysten doen voor aandelen. In plaats van in aandelen te investeren, investeer ik in wijnen."
Niet te verwonderen dat zijn wijnen goed verzekerd zijn, en in een streng beveiligd transportcentrum opgeslagen liggen in een constante temperatuur van 13 graden.
Uiteindelijk – na jaren van verzamelwoede – besloot Jean-Paul Perez met al zijn wijnen en informatie een commercieel project op te zetten: hij lanceerde een internetsite onder de toepasselijke naam "90pluswines".
Perez: "Uit deze collectie van 's werelds beste wijnen verkoop ik nu af en toe aan particulieren en handelaars, vooral in het buitenland. Maar alleen verkopen interesseert mij niet. Waarom zou ik? De wijnen verbeteren alleen maar, en ze blijven in prijs stijgen. Ik zocht naar een manier om meer toegevoegde waarde te creëren, op basis van de grote hoeveelheid informatie waarover ik beschik."
Die toegevoegde waarde vond hij in zijn andere passie: eten. Al even obsessief schuimt Jean-Paul Perez systematisch de toprestaurants van de wereld af. Ook daarvan houdt hij alle gegevens bij: foto's van gerechten, scores van gidsen, proefnotities ... Maar in heel wat restaurants stelde hij vast dat de kwaliteit van de wijnkaart ver beneden die van de spijskaart ligt: "Niet in de toprestaurants natuurlijk, maar in vele kleinere restaurants waar je nochtans heel goed eet, is de wijnkaart van een bedenkelijk amateurisme: een incoherente selectie, een willekeurige prijspolitiek, en niet één wijn die op dronk is. Nochtans kan een mooie wijnkaart een aantrekkingspool zijn voor een restaurant. Bovendien is het de wijn, en niet het eten, waarop een restaurant zijn winst maakt. Maar ik begrijp wat een restaurateur tegenhoudt: de investering in een sommelier en in een wijnvoorraad. Daar zag ik een opportuniteit in: wat als ik nu eens virtuele sommelier speelde voor die restaurants? Via 90pluswines kan ik een aantrekkelijke wijnkaart opstellen, met wijnen die op dronk zijn en waarop de restaurateur een marge kan nemen op basis van de correcte marktprijs. Hij hoeft niets te investeren."
Iets gelijkaardigs is beschikbaar voor particulieren met een waardevolle wijnkelder: "Wij kunnen hun privévoorraad analyseren op basis van juiste gegevens, en een voorstel doen tot verbetering. Hoeveel zijn hun wijnen nu waard? Welke kunnen ze nu al drinken? Welke moeten ze nog bewaren? Welke zouden ze best kopen? Voor elke wijn kan ik de particulier ook een schat aan informatie bieden, zodat hij over de wijn veel kan vertellen als hij hem in gezelschap schenkt."
Voor 90pluswines werkt Jean-Paul Perez met een aantal fulltime medewerkers. Zijn importbedrijf schakelt hij in voor administratieve ondersteuning.
Maar ondanks al dat zakelijke werk blijft hij een gepassioneerd wijnliefhebber: "Ik koppel gewoon het nuttige aan het aangename. Zelf ben ik wat weggegroeid van die puntenscores, ik ken nu meer van wijn en heb mijn eigen smaak ontwikkeld. Maar aanvankelijk kwam mijn smaak sterk overeen met die van Parker: wijnen met veel volume en kracht. Vandaag verkies ik het fijnere werk, ik zoek nu meer de eigenheid van de druivensoort, het terroir en de jaargang. Eigenlijk vind ik het jammer dat een streek als Bordeaux haar terroir geweld heeft aangedaan omdat het streefde naar hoge scores van Parker. En het blijft natuurlijk merkwaardig dat mensen wijn kopen op basis van de smaak van iemand anders. Maar ik bewonder het Parkersysteem wel: het is wereldwijd succesvol omdat het zo eenvoudig is. Tegelijk is het een zeer coherent systeem, met een duidelijk smaakprofiel, dat al meer dan vijfentwintig jaar hetzelfde is. Je bent er voor of tegen, maar je weet wel waar je aan toe bent."
Jean-Paul Perez vroeg ooit aan Robert Parker of zijn eigen smaak niet geëvolueerd is in al die jaren: "Dat een wijnliefhebber evolueert in zijn smaakpatroon, vind ik niet meer dan logisch. Maar Parker heeft op die vraag niet expliciet geantwoord. Wel voelde ik dat hij eigenlijk verplicht is om zijn coherent systeem aan te houden, omdat hij anders verwarring zou veroorzaken bij al wie zich op hem baseert."
Hij ontmoet Parker nu nog af en toe: "Ik heb hem leren kennen via een gemeenschappelijke vriend, en heb al een vijftal keer met hem gedineerd. Het is een heel rustige, warme man. Eén anekdote zal ik me altijd herinneren, en hij ook. Op zeker ogenblik begon hij te praten over zijn liefde voor Mouton-Rothschild 1947. Nu heb ik altijd wat flessen in mijn auto liggen, en toevallig lag daar een fles Mouton 47 in. Dus zei ik tegen Parker: wel, heb je zin om hem te proeven? Parker dacht natuurlijk aan een grap, maar tot zijn verbijstering ging ik de fles effectief halen. Later heeft hij daarover in zijn magazine geschreven: this crazy Belgian had Mouton 47 in his car."
Vandaag zijn er nog mensen die denken dat Jean-Paul Perez crazy is.