Kan je koopjes doen op wijnveilingen?
Net zoals er kunstwerken, antieke objecten en huizen geveild worden, zo worden er ook wijnen geveild, meestal van oudere jaargangen. Particulieren, wijnhandelaars en restauranthouders kunnen op die manier publiekelijk wijnen aanbieden, in de hoop er een zo hoog mogelijke prijs voor te krijgen. Soms worden die wijnen vrijwillig aangeboden, soms gedwongen door bijvoorbeeld een faillissement.
Er zijn vele veilinghuizen, sommige met een speciaal wijndepartement. Zowel het veilinghuis als de verkoper hebben er belang bij dat een wijnverkoop zoveel mogelijk opbrengt. Tegelijk moet de koper zoveel mogelijk garanties krijgen, anders koopt hij niet. Daarom stelt het veilinghuis per wijn een gegevensdossier op: waar de wijn bewaard werd, hoeveel keer hij van eigenaar is verwisseld, in welke verpakking hij werd aangeboden, hoever het niveau van de wijn in de fles is gezakt (wat je een idee kan geven over de graad van oxidatie), of hij nog drinkbaar is, of je hem nog kan bewaren, of je zeker kan zijn dat het geen vervalsing is, enzovoort. Op basis van al die gegevens vellen de experten een finaal oordeel, waarna een instelprijs en een verwachte opbrengst wordt berekend.
Niet alle kopers zijn van plan om de wijnen ook effectief te drinken. Meer en meer zijn veilingen een jachtterrein van speculanten geworden, die alleen wijnen kopen omdat ze hopen die later tegen nog hogere prijzen opnieuw te verkopen. Daarom worden vooral wijnen met een sterk "merkimago" op veilingen aangeboden: het zijn als het ware de meest betrouwbare aandelen, met de meeste kans om nog in waarde te stijgen. Bordeaux en Bourgogne blijken wat dat betreft het best te scoren: meer dan de helft van alle wijnen die wereldwijd op veilingen worden aangeboden, komen uit deze regio's.
Het is dan ook zeldzaam geworden om op veilingen nog koopjes te kunnen doen. Zeker als blijkt dat in steeds meer landen een ware hype rond bepaalde oude wijnen ontstaat. Vooral in crisistijd willen heel wat rijken in de wereld een deel van hun geld investeren in dergelijke wijn. Op die manier kan de prijs snel de hoogte ingaan, niet omdat de kwaliteit in de fles maar wel de wereldvraag zo hoog is.
Als je drinkgenot zoekt, is een wijnveiling daarom niet de meest aangewezen plek om te kopen. Je betaalt immers mee voor de vraag van speculanten, die de wijn alleen kopen omwille van de merknaam en de schaarste. Heel wat wijnen worden trouwens niet beter door ouder te worden: soms zijn ze gewoon versleten. Maar een speculant maalt daar niet om: hij zal de wijn toch niet drinken.
Maar soms ontdek je op een veiling een wijn die heel goed is, maar niet zo'n grote naam heeft en daarom door de speculanten genegeerd wordt. Dat is het moment om toe te slaan. Want met wijn is het zoals met kunst: je moet de kwaliteit ontdekken vòòr iedereen die heeft ontdekt. Dan pas doe je een koopje.
