Het moment van emotie
Over wijn kan je met veel kennis uitpakken. Maar de echte liefhebber is op zoek naar dat ene speciale moment: het moment van emotie.
Ik nam deel aan een proeverij van Chileense wijnen van een groot wijnbedrijf. De wijnen waren technisch goed gemaakt: soepele aanzet, correcte fruitvulling, aciditeit in orde (wellicht artificieel toegevoegd, maar alla), vleugje tanninestructuur, beetje houttoets, aromatische expressiviteit o.k., vlotte afdronk. Niets op aan te merken.
Maar ook niets om lyrisch over te doen. En dat was nu net wat de marketing manager van het wijnbedrijf deed. Ik vond dat nogal grappig. Want in wezen valt er over dit type van fabriekswijnen niet meer te zeggen dan over fruitsap, limonade of pils. Ze worden trouwens via een gelijkaardig industrieel proces gemaakt.
Maar wijnbedrijven weten dat het publiek wat poëzie rond wijn wil. Daarom hanteren ze graag de bloemrijke terminologie die uit het artisanale verleden van de wijn stamt. Geschenk van de natuur, product van een eigenzinnige wijnmaker met magische gaven, gerijpt in donkere oude kelders, u kent dat wel. Fonkelende robijnrode kleur, verleidelijk parfum van frambozen, aalbessen en kruidnagel, wervelende smaakimpressies van gekonfijt fruit, zwarte peper en zoete drop, enfin, u leest dat wel.
Let op: ik vel geen moreel oordeel over dit type van wijnen. Er is een publiek voor, dat in de eerste plaats een correcte verhouding tussen prijs en kwaliteit wil, en elk jaar op dezelfde vertrouwde smaak rekent. Wijnen die een risicoloze koop zijn. Maar geen risico betekent ook: geen spanning, geen emotie. En dat is wat de ware liefhebber dan mist. En wat mij ervan weerhoudt om deze technische wijnen in dezelfde termen te beschrijven als de wijnen waar ik ècht van houd, de wijnen die mij beroeren, ja ontroeren.
Welke wijnen zijn dat dan? Het zijn wijnen die je bij de eerste slok al een beetje uit je lood slaan, door hun smaakbreedte en smaakdiepte. Ze zijn evenwichtig: fruit, mooie zuren, fijne tannines, eventueel een houttoets, staan in een perfecte dosering tegenover elkaar. Ze zijn complex, gelaagd en samenhangend. Geur en smaak zijn zuiver, fris en nobel. Er is concentratie en kracht, maar zonder een zware indruk te geven, integendeel: deze wijnen zijn fijn en elegant. Ze ontwikkelen zich verder in de mond, en geven telkens weer nieuwe impressies en sensaties prijs. Je hebt zin om ze langer in de mond te houden. Ze blijven het verhemelte en de papillen prikkelen, ook na het doorslikken. Het zijn wijnen die je doen zuchten van genot en bewondering. En je hebt dan ook snel zin naar een tweede slok. De fles geraakt sneller leeg dan je eigenlijk zou willen.
Ah, die momenten van emotie. Zonder dat zou ik lang niet zo'n gepassioneerde wijnliefhebber zijn. Château Haut-Brion 1985. Château Haut-Bages Libéral 1990. De premiers crus 1989 en 1990 uit Chambolle-Musigny van Bertheau. De bourgognes van Anne Gros, Marquis d'Angerville, Robert Chevillon. Chablis van Droin. Champagne van Selosse. De 100% pinot meunier champagne van Jérôme Prévost. Côte Rôtie 2001 van Michel Ogier. Chinon "Clos de la Dioterie" 1996 van Charles Joguet, Saumur-Champigny van les frères Foucault. Een oude vin jaune uit de Jura.De Muscadet
"L d'Or" 1990 van Pierre Luneau. De Muscadet "Amphibolite" van Joseph Landron. Château Rayas 2000 uit Châteauneuf-du-Pape. Château Grand Renouil uit Canon-Fronsac. De Morgon van Marcel Lapierre, de Fleurie van Yvon Métras. De chenin blancs van Joly, Huet, Angeli, Nicolas. Sauvignon blanc van Dagueneau. De wijnen van Catherine Roque uit de Languedoc. De elzassers van Kreydenweiss en Ostertag. Een oude Château de Bellet uit de kleine Provençaalse appellatie Bellet. De rode wijnen van Dominique Hauvette in Les Baux de Provence. De teroldego-wijnen van Elisabeth Foradori uit Trentino. Een Barolo van Bruno Giacosa. Sassicaia. Le Pergole Torte van Montevertine uit de jaren 1980. De rode wijnen van Gravner uit het begin van de jaren 1990. De ribolla gialla's van Radikon. Clos de l' Obac uit het Spaanse Priorat. De Duitse rieslings van Wittmann, Breuer, Kesseler, Künstler, Weil. De blaufränkisch 2000 van Paul Lehrner uit Mittelburgenland in Oostenrijk. De Oostenrijkse chardonnay "Tiglat" van Weingut Velich. De cabernet sauvignon van het Zuid-Afrikaanse Alto uit 1982. De Grangehurst pinotage 1997.
Ongetwijfeld hebt u ook al zulke momenten beleefd, en zijn het totaal andere. Het gaat immers om heel persoonlijke momenten. Soms treft de grootsheid van de wijn ons, soms de kwaliteit in verhouding tot de lage prijs, soms een verrassende smaak, soms een speciale omstandigheid of een specifieke eigenschap die ons raakt. Dergelijke momenten zijn zeldzaam. Maar telkens als ik er een beleef, zeg ik bij mezelf: waarom zou ik nog wijn drinken die mij zo'n moment niet biedt?