Alweer een topjaar in Bordeaux (maar wie is nog geïnteresseerd?)
Bordeaux lanceerde deze week zijn jongste jaargang voor pers en handelaars. En stevent - na 2015 en 2016 - alweer af op een topjaar. Maar handelaars, vooral in Europa, zijn voorzichtiger geworden in hun aankopen.
U herinnert het zich ongetwijfeld: Europa kende vorig jaar een lange, warme, droge zomer. Met gezonde, rijpe druiven tot gevolg. En dus volle, ronde, harmonieuze wijnen. Het was te verwachten dat de stemming bij de jaarlijkse "primeurs" van Bordeaux optimistisch zou zijn. Al zijn er signalen dat de aantrekkingskracht van Bordeaux op de wijnliefhebber vermindert.
Zo waarschuwt Liv-Ex - de meest betrouwbare prijsindex voor de wijnindustrie (ook wel de Dow Jones van de wijnwereld genoemd) - dat het aandeel van Bordeaux in de duurste en meest verhandelde wijnen het laatste decennium sterk is gekrompen: van 96% in 2010 naar 59% in 2018. De wijnwereld is breder en globaler geworden, en ook andere wijnen en wijnstreken hebben dezelfde status als die van Bordeaux bereikt. Er is dus meer concurrentie op de markt van rijke wijnkopers.
Daarbij komt, zo stellen analysten van Liv-ex, dat in iets meer dan de helft van de jaren sinds 2005 de uiteindelijke marktprijs van bordeauxwijnen lager lag dan de prijs in voorverkoop. Dat is een streep door de rekening van handelaars en wijnliefhebbers: zij kopen de wijn van topkastelen als hij nog op vat ligt, omdat ze ervan uitgaan dat hij in prijs zal stijgen eens hij op de markt komt. "Vandaar het zo belangrijk is om de lanceerprijs redelijk te houden", zegt Justin Onclin, Belgische eigenaar van een grand cru classé in Saint-Emilion, "Anders riskeer je achteraf met ontgoochelde klanten te zitten."
Met de jaargang 2018 kan dit fenomeen zich opnieuw voordoen, zeker in het licht van de Brexit: Groot-Brittannië is een van de grootste primeurkopers van bordeauxwijnen ter wereld. Maar als het pond zou zakken, zou de appetijt van Britse kopers allicht minder groot zijn.
Ten slotte maken handelaars zich zorgen over de dalende aantrekkingskracht van Bordeaux op sommeliers, zelfs in toprestaurants. Op prestigieuze wijnkaarten staan steeds minder bordeauxwijnen, wat negatief afstraalt op het imago van Bordeaux. Op veilingen valt het de laatste jaren dan weer op dat een wijnstreek als Bourgogne hogere biedprijzen laat optekenen dan Bordeaux.
"Gelukkig zijn nieuwe markten zoals Oost-Europa en Azië opengegaan", zegt Justin Onclin, "Want in Europa krimpt de markt inderdaad. En Amerika koopt meestal alleen in de topjaren."
2018 mag dan opnieuw zo'n topjaar zijn, het is afwachten tegen welke prijzen handelaars bereid zullen zijn de wijnen aan te kopen.
Waarom Bordeaux minder aantrekkelijk wordt
De verminderde aantrekkingskracht van bordeauxwijnen is al een tijd aan de gang, zelfs in Frankrijk. Het toonaangevende wijnmagazine La Revue du Vin de France wijdde een volledig artikel aan dit fenomeen van "Bordeaux-bashing". Wat is er aan de hand?
- Bordeaux heeft een duur imago. Weliswaar wordt dat door een klein kransje van topkastelen veroorzaakt, maar net dat kransje staat voortdurend in de mediabelangstelling.
- Topkastelen zijn in handen gekomen van grote financiële en industriële groepen, wat de afstand tussen de wijnmaker en de wijnliefhebber vergroot.
- De wijnstijl van Bordeaux sluit niet langer aan bij een nieuwe tijd en generatie. Een groeiende groep wijndrinkers verlangt naar zonnige, fruitige wijnen met minder houtinvloed, en naar wijnen die meteen gedronken kunnen worden.
- Wijn is minder formeel geworden, weg van het sérieux dat in Bordeaux nog altijd heerst.
- Wijnliefhebbers en sommeliers hebben bij Bordeaux een "déjà bu"-gevoel, ze zijn vandaag op zoek naar nieuwe ontdekkingen en verrassingen.
- De culinaire context is veranderd: exotische ingrediënten en pittige smaken uit de hele wereld gaan minder goed samen met de gestructureerde wijnen van Bordeaux.
- Bordeauxwijnen zijn gestandaardiseerd. Het lijkt wel of er een bordeauxrecept bestaat waardoor de wijnen van de verschillende kastelen op elkaar gaan lijken.
- Ten slotte is er het ecologische aspect. Terwijl natuurlijke wijnen opgang maken, en steeds meer wijnbouwers minstens op biologische wijnbouw overschakelen, blijft men in Bordeaux opvallend stil over dit onderwerp.
