Hoe verkoop je wijnen op een veiling?
Deze vraag krijg ik regelmatig. Van mensen die een wijnkelder geërfd hebben. Of te veel wijn hebben gekocht. Of wijnen van een bepaalde streek niet meer graag drinken. Of bezwijken voor de lokroep van de fors gestegen prijzen.
Maar wat zijn hun wijnen vandaag waard? De meest objectieve manier om dat te weten te komen, is ze aanbieden aan een veilinghuis: dan weet je wat "de markt" ervoor wil geven. Maar hoe gaat dat precies in zijn werk? Om mijn lezers terdege te informeren, besluit ik een wijn uit mijn eigen kelder aan te bieden, zodat ik het volledige traject aan den lijve kan ondervinden: een Château Cheval Blanc, premier grand cru classé uit Saint-Emilion, uit 1988. Bijna dertig jaar geleden betaalde ik er 325 Belgische frank voor (8,1 euro). Het domein was toen nog geen eigendom van Albert Frère: hij kocht het pas tien jaar later, samen met Bernard Arnault, topman van de luxemultinational LVMH. Cheval Blanc is een topnaam, maar 1988 wordt niet beschouwd als een topjaar. Benieuwd wat de fles nu zal opbrengen.
De eerste stap is de keuze van het veilinghuis. Ik wil natuurlijk een huis met een groot netwerk van vermogende kopers, zodat mijn wijn de hoogst mogelijke prijs behaalt. Wereldberoemde namen als Christie's en Sotheby's veilen niet alleen wijn, maar ook kunst en antiek. En staan bekend voor de relatief hoge commissies die koper en verkoper moeten betalen. Ik kies daarom voor het Antwerpse veilinghuis Sylvie's, dat zich in wijn gespecialiseerd heeft. Het bestaat intussen meer dan dertig jaar en heeft in die tijd een sterk netwerk en een onberispelijke reputatie opgebouwd. Sylvie's werd genoemd naar de echtgenote van de oprichter, maar is intussen in handen van een Nederlandse ex-bankier, Aart Schutten, met een grote passie voor wijn.
Ik stuur een mail met de melding dat ik een Cheval Blanc 1988 wil aanbieden op de eerstvolgende veiling. Sylvie's maakt een gratis schatting van wat die fles nu waard zou zijn: van 250 euro (low estimate) tot 320 euro (high estimate). Dat is niet mis als rendement. Op de eindprijs zal ik wel 6% commissie moeten betalen, de koper betaalt 17,5% (maar dat laatste maakt mijn rekening niet).
Ik geef mijn akkoord, een week later komt een medewerker van Sylvie's de fles ophalen. Hij neemt er foto's van, bergt ze zorgvuldig op, en ik krijg een bewijs dat ik ze heb afgegeven. Eigenaar Aart Schutten liet mij voordien per mail weten dat alle wijnen "vanaf de ophaling door ons verzekerd zijn". Maar in de voorwaarden van het consignatieborderel lees ik nu dat "veiling Sylvie's niet verantwoordelijk gesteld kan worden voor eventuele beschadiging, breuk, diefstal of ontvreemding voor, tijdens en na de veiling". Ik ben er niet helemaal gerust in.
Maar mijn fles Château Cheval Blanc 1988 komt veilig en heelhuids aan bij het veilinghuis Sylvie's. Daar wordt ze nauwkeurig bestudeerd door professionals. Er wordt gekeken naar de kleur van de wijn, de vulling in de fles (wijn verdampt met de jaren), de staat van de capsule en het etiket. Bij twijfel wordt er onderzocht of de fles geen vervalsing is. Enkele dagen later krijg ik een rapport: de fles is authentiek, de kurk is wat ingezakt, de capsule licht beschadigd, het etiket licht verkleurd, het niveau in de fles is "base neck" (onderaan de flessenhals). Op basis daarvan wordt de oorspronkelijk geschatte prijs met 10 euro verlaagd: naar 240 (low estimate) en 310 euro (high estimate). De minimumprijs wordt vastgelegd op 230 euro: daaronder zal de wijn niet verkocht worden.
Een maand later krijg ik de catalogus van de veiling, die twee dagen in beslag neemt. Er worden liefst 2.155 loten geveild, waarvan vele meer dan één wijn omvatten: van champagnes, over wijnen uit Bordeaux, Bourgogne, Côte Rôtie, Hermitage, Châteauneuf-du-Pape, Barolo, Chianti, Brunello di Montalcino, Rioja, Ribera del Duero, Duitsland en Californië, naar cognac, whisky, port en zelfs trappist van Westvleteren. Mijn wijn is lot nummer 844 en zal op de eerste dag aan bod komen. Mijn aanwezigheid als verkoper is niet vereist, maar ten behoeve van dit artikel wil ik er graag bij zijn.
Op het gelijkvloers staan alle wijnen die geveild worden, met de lotnummers rond de flessenhals. Ik zie mijn fles tussen vele andere grote namen uit de wijnwereld. Op de eerste verdieping bevindt zich de veilingzaal. Daarboven zijn er toiletten en een zaaltje waar koeken, fruit, water en koffie beschikbaar zijn. De eerste dag worden 1.241 loten geveild: aan een ritme van ongeveer 200 loten per uur zal de veiling dus 6 uur duren.
In de veilingzaal zit slechts een twaalftal bieders. Maar de meeste biedprijzen zijn al binnen via brief, mail of website. Vijf medewerkers van Sylvie's zitten klaar om ook telefonische biedingen te ontvangen. Een app is in ontwikkeling om in de toekomst via die weg te kunnen bieden. Een gerechtsdeurwaarder houdt alles in het oog.
De eerste veilingmeester is de eigenaar Aart Schutten zelf. Om het uur wisselt hij af met iemand anders, omdat het werk veel concentratie en alertheid vergt. Schutten noemt de hoogste prijs die hij schriftelijk of online ontvangen heeft. Als niemand in de zaal of aan de telefoon daarboven gaat, wordt de wijn aan die prijs verkocht. Dat gaat razendsnel, lot per lot. Wordt er niet hoger geboden dan de voorafbepaalde minimumprijs, dan gaat de verkoop niet door.
Mijn wijn is aan de beurt, ik kocht hem dertig jaar geleden voor 8,10 euro, hij wordt verkocht voor 270 euro. Anderhalve week later krijg ik dat bedrag (min 6% commissie) op mijn bankrekening gestort. Top, daar kan ik weer wijn mee kopen.
