Mogen wijngaarden geïrrigeerd worden?
Met de warme droge zomer in het achterhoofd is de vraag niet onlogisch. De wijnstok is immers een plant, die water nodig heeft. Maar toch is het antwoord op de vraag: nee, wijngaarden mogen in principe niet geïrrigeerd worden. Althans niet in Europa. In wijnlanden buiten Europa is de wetgeving soepeler, meer bepaald in streken waar hete en droge periodes vaak voorkomen.
Waarom mag irrigatie eigenlijk niet? De wijnwetenschap gaat ervan uit dat kwaliteitswijn enkel mogelijk is zonder irrigatie. Irrigatie stimuleert immers de productie van druiven, en het is algemeen bekend dat een hogere druivenproductie leidt tot minder kwaliteit. Vandaar ook dat irrigatie wel toegelaten is voor eenvoudige tafel- of bulkwijn.
Daarnaast is een populaire wijsheid onder wijnbouwers dat "de wijnstok moet afzien". Als hij zijn water aan de oppervlakte vindt, is hij niet verplicht om zijn wortels diep te laten doordringen in de ondergrond, op zoek naar waterreserves. En net die diepe wortels zijn belangrijk om druiven van hoge kwaliteit en smaakintensiteit te leveren. Goede bodems voor wijnbouw, zoals klei en kalk, zijn trouwens in staat om water diep in de ondergrond op te slaan. Waar de wijnstok dan in periodes van droogte uit kan putten.
Toch gaan er elk jaar, zeker na een zomer zoals deze, stemmen op om de irrigatieregels te versoepelen. Bij watertekort dreigt er immers waterstress voor de wijnstok, waardoor de druiven stoppen met rijpen, en zelfs kunnen verschrompelen. De wijnliefhebber moet dus niet denken dat een zomer met volop zon en weinig regen automatisch leidt tot een goed wijnjaar. De zomer van 2003, waarin een langdurige hittegolf Europa overspoelde, heeft dat aangetoond: de wijnen vertonen weliswaar een soepele aanzet maar eindigen in een korte, bittere afdronk. Het gevolg van druiven die wel veel suiker ontwikkelden door de overvloedige zon, maar niet volmaakt rijp werden door de hitte en droogte.
Waterstress is schadelijker voor de wijnstok dan een beetje irrigatie, zeggen de voorstanders van een versoepeling van de regels. Er bestaat vandaag trouwens computergestuurde druppelirrigatie via plastic buisjes die doorheen de wijngaard gelegd worden. Daarbij krijgt elke wijnstok net de hoeveelheid water die hij nodig heeft om niet aan waterstress te lijden, maar zonder dat het hem te makkelijk wordt gemaakt om aan water te geraken. Op die manier probeert men de ideale rijpingscylus voor de wijnstok na te bootsen, met een lange en langzame rijping van de druiven. In de Nieuwe Wereld zie je die plastic buisjes overal liggen, in Europa vooralsnog niet. Maar toch worden zelfs in wijnlanden als Frankrijk en Spanje stilaan uitzonderingen op de nultolerantie mogelijk. Als we meerdere zomers zoals deze krijgen, zal die evolutie zich ongetwijfeld doorzetten.
