Achter de schermen van onze nationale wijnbeurs
Frankrijk heeft Vinexpo, Groot-Brittanië heeft de London International Wine and Spirits Fair, Duitsland heeft Prowein, Italië heeft Vinitaly... En België? Ons land, in de hele wereld bekend om zijn vele wijnliefhebbers en rijkgevulde wijnkelders, kon niet achterblijven: België heeft Megavino.
De drijvende kracht achter deze wijnbeurs is Alain Bloeykens. Zijn hele professionele leven heeft hij in het teken van de wijn gezet. Hij is organisator en medeëigenaar van Megavino, maar schrijft daarnaast ook over wijn voor verschillende media (waaronder Het Nieuwsblad), hij geeft les over wijn, houdt wijnproefavonden voor bedrijven, is medeorganisator van het champagneweekend in Middelkerke ... Wijn is vandaag, meer dan ooit, gegeerd door een breed publiek. En waar vraag is, ontstaat aanbod. Alain Bloeykens weet het beter dan wie ook: "Ik heb mijn werk alleen maar zien toenemen, er valt zoveel te doen rond wijn. Maar vanaf half augustus slorpt Megavino al mijn tijd op."
Megavino is uitgegroeid tot de belangrijkste beurs in België voor zowel particuliere wijnliefhebbers als professionelen. Maar dat is niet zonder slag of stoot gegaan. Megavino heeft een bewogen geschiedenis achter de rug.
Vroeger had Brussel alleen een wijnbeurs voor vakmensen: Le Mondial du Vin. Die was eigendom van de firma Vinopres, een bedrijfje ontstaan uit een drukkerij in Wallonië, Les Imprimeries Havaux. Eigenaar Louis Havaux, een wijnliefhebber, had beslist om met een vakblad over wijn te beginnen: met een eigen drukkerij kon dat geen probleem zijn. Het werd Vino Magazine, gratis bedeeld aan al wie in België professioneel actief is in de wijnsector, en dus gefinancierd door reclame. Daaruit ontstond een reclamebureau voor de wijnsector, dat aan potentiële klanten meteen ook een medium kon aanbieden. Samen met de Mondial du Vin lanceerde Vinopres ook de "Concours Mondial de Bruxelles", een wedstrijd waarin een professionele jury van 200 proevers (voornamelijk wijnjournalisten) wijnen van over de hele wereld beoordeelt. Er worden medailles uitgereikt, gekoppeld aan stickers die de winnaars graag op hun flessen zetten, in de hoop daarmee de verkoop op te drijven. Maar voor wat, hoort wat: de domeinen moeten betalen om zich voor deze wedstrijd in te schrijven, 120 euro per wijn. Met 5.500 inschrijvingen vorig jaar betekent dat een omzet van 660.000 euro. Daarmee kon al eens aan een volgende "spinoff" gedacht worden, te meer daar bleek dat de Mondial du Vin ook veel belangstelling losweekte bij particulieren. Die haalden vaak allerlei trucs uit om toch maar binnen te geraken. Van daaruit ontstond het idee om een speciale wijnbeurs voor particulieren te organiseren: Megavino. Een toenmalige medewerker van Vinopres, Alain Bloeykens, kreeg de opdracht om dit concreet uit te werken. In 1996 was de eerste editie een feit.
"Maar we hadden geen geluk", vertelt Bloeykens, "Net tijdens die dagen sneeuwde en ijzelde het hevig, er kwam haast geen volk opdagen. Misschien een geluk bij een ongeluk, want we hadden zeer weinig exposanten."
Van 2.000 bezoekers in 1996 groeide Megavino naar 21.000 bezoekers vijf jaar later. Megavino werd zelfs groter dan de Mondial du Vin, die steeds minder aantrekkelijk werd. Vinopres besliste daarop om de Mondial du Vin te verkopen aan een Franse groep, Exposium, gespecialiseerd in het organiseren van beurzen. Die eiste contractueel wel dat Megavino zich alleen en uitsluitend op particulieren zou richten.
Misschien was dat de reden waarom Megavino meer en meer het imago kreeg van een "drinkbeurs". De exposanten begonnen te klagen en wilden meer vakmensen zien. Na de editie 2001 besliste Vinopres om Megavino op te doeken, tot grote spijt van Alain Bloeykens, die veel energie had gestoken in dit project.
Maar: never say never. De Mondial du Vin, omgedoopt tot Brussels Wine Expo, kwam niet van de grond. De tweede editie in 2003 werd zelfs een flop, en de Fransen beslisten op hun beurt om te stoppen. Waardoor de weg weer open lag voor Megavino.
Brussels Expo, de exploitant van de Heizelpaleizen, kwam zelfs aankloppen bij Vinopres met de belofte om voortaan exclusiviteit toe te kennen: naast Megavino zou geen andere wijnbeurs meer georganiseerd kunnen worden. Van de weeromstuit klopte Vinopres aan bij Alain Bloeykens, die intussen als zelfstandige zijn weg had gevonden in het wijnwereldje: of hij niet opnieuw Megavino wilde opstarten? Zeer zeker, zei Bloeykens, maar deze keer wou hij wel medeaandeelhouder zijn. Aldus geschiedde: de bvba Megavino werd opgericht met twee aandeelhouders, Alain Bloeykens en Baudouin Havaux, de zoon van drukker Louis, die intussen de leiding van Vinopres had overgenomen.
De eerste editie was een succes qua bezoekers. Maar winst werd er niet gemaakt: "Ach, Megavino zal nooit de kip met de gouden eieren zijn. Daarvoor zijn de vaste kosten te hoog. Maar elk jaar willen we een stap vooruit zetten."
Een nieuwe trend is dat ambassades en kamers van koophandel van wijnproducerende landen steeds meer interesse betonen voor evenementen als dit. Zij merken dat wijn een steeds belangrijker exportproduct wordt, èn een aantrekkingspool voor toerisme. Daarom ontplooien ze initiatieven om hun wijnen beter bekend en geliefd te maken bij de Belgen. Megavino heeft daarop ingespeeld door landenpaviljoenen te creëren, en door het concept van "gastland" te introduceren.
"We hoeven daar niet flauw over te doen: wijn is ook een economisch product", zegt Alain Bloeykens, "Toch willen we van Megavino méér maken dan een commerciële beurs, vandaar dat we ook workshops en geleide proeverijen organiseren. Mensen kunnen hier wijn kopen, maar ook over wijn leren."
