Beleggen in wijn? Koop Spaans.
Liv-Ex, een beursplatform voor de wereldwijde handel in topwijnen, publiceert elk jaar een Power List van de 100 wijndomeinen die commercieel het best gescoord hebben. Daarin staat nu voor de eerste keer een Spaans domein op de eerste plaats. En dat reflecteert een bredere trend. "Bordeaux en Bourgogne krijgen het moeilijk."
In het jaar 2000 kwamen twee beurstraders en fervente wijnliefhebbers - de Brit James Miles en de Australiër Justin Gibbs - op het idee om wijnen te verhandelen zoals aandelen: via een beursplatform. Ze vestigden hun bedrijf in Londen, het financiële hart van Europa, en noemden het Liv-Ex: "London International Vintners Exchange".
Op hun beursplatform worden nu dagelijks duizenden wijnen verhandeld tegen prijzen die, net zoals aandelen, voortdurend schommelen naargelang van vraag en aanbod. En elk jaar wordt een Power 100 List gepubliceerd van de domeinen die het afgelopen jaar op het platform het best scoorden.
Omdat aanvankelijk 90% van de verhandelde wijnen Frans was, waarvan 70% uit Bordeaux, was die index sterk Frans gekleurd. Maar een nieuw tijdperk lijkt aangebroken. Want op basis van de prestaties van het afgelopen jaar - een stijging van het handelsvolume met 324% en van de verkoopwaarde met 310% - veroverde een Spaans domein nu de eerste plaats: Vega Sicilia. Gevolgd door twee Italiaanse domeinen. Terwijl 13 Franse domeinen helemaal uit de top 100 verdwenen zijn.
"Wat La Romanée-Conti is voor Frankrijk, is Vega Sicilia voor Spanje", zegt Wim Vanleuven van La Buena Vida, de Vlaamse verdeler van dit wijnhuis in ons land. "Voor de Spanjaarden is het een nationaal symbool, de koning vereert het domein regelmatig met een bezoek, andere bezoekers worden vrijwel nooit aanvaard."
De geschiedenis ervan gaat terug tot 1864, toen de Spaanse zakenman Eloy Lecanda 18.000 "exotische planten" invoerde uit Bordeaux: wijnstokken van onder meer cabernet sauvignon en merlot. "Hij was de eerste die bewees dat in deze streek, Ribera del Duero, topwijn kon gemaakt worden", zegt Vanleuven.
Maar de familie Lecanda geraakte in financiële moeilijkheden waarna het domein meermaals verkocht werd, tot het in 1982 werd overgenomen door de familie Alvarez, een van de rijkste families van Spanje. David Alvarez, een wiskundeleraar, stampte in één generatie een gigantische dienstengroep uit de grond, de Grupo Eulen, die 100.000 mensen tewerkstelt in Spanje en Zuid-Amerika, in sectoren als schoonmaak, bewaking, interim, tuinieren, enzovoort. Hij investeerde 25 miljoen euro in Vega Sicilia, en bracht het domein - geleid door een van zijn zonen - opnieuw naar de top.
"Veel geld is een voordeel als je van plan bent een van de beste wijnen ter wereld te maken", zegt Vanleuven. "Je hoeft je niet te richten op de snelle verkoop, je hebt tijd."
Zo brengt hun topwijn Unico tien jaar in de kelders van het domein door alvorens op de markt te komen. Er zijn maar 100.000 flessen van, de druiven zijn tempranillo (de belangrijkste Spaanse wijndruif) en cabernet sauvignon.
"Unico wordt in kleine allocaties verdeeld over 150 landen waaronder België", zegt Vanleuven. "Maar in sommige jaren, als men niet 100% tevreden is over de kwaliteit van de druiven, wordt er geen Unico gemaakt. Op die manier blijft deze wijn altijd schaars op de wereldmarkt, wat mede de hoge prijzen verklaart."
Maar ook kwalitatief heeft deze topwijn zijn naam niet gestolen: "Het is het schoolvoorbeeld van een wijn die kracht en finesse tegelijk heeft, iets wat alleen de grote wijnen van deze wereld is gegeven. Maar het is geen wijn om jong te drinken: hij heeft tijd nodig om zich helemaal te ontplooien. Unico kan je trouwens heel lang bewaren, wijnen van de jaren 1960 en 70 komen nog opvallend levendig voor de dag."
Daarnaast zijn er uit Spanje nog twee andere domeinen in de top 100 gekomen: Dominio de Pingus, ook uit Ribera del Duero, en López de Heredia uit Rioja.
Deze Power List van Liv-Ex signaleert op basis van cijfers trends op de wijnmarkt, maar maakt zelf ook deel uit van een trend waarin kapitaalkrachtige kopers topwijn zien als een belegging, niet om te drinken dus maar om later tegen een hogere prijs door te verkopen. En net zoals bij aandelen kan die prijs tot grote hoogte stijgen, tot er een moment komt waarop hij weer daalt.
Dat is wat vandaag menige Franse wijn overkomt. "Bourgogne heeft zware klappen gekregen op de markt", zegt Vanleuven. "En de grote namen van Bordeaux liggen al een tijdje in de touwen."
De 20 toppers in de Power 100 Wine List
1. Vega Sicilia, Ribera del Duero, Spanje
2. Gaja, Piemonte, Italië
3. San Guido, Toscane, Italië
4. Joseph Drouhin/Drouhin-Vaudon, Bourgogne, Frankrijk
5. Château d'Yquem, Sauternes, Frankrijk
6. Henri Boillot, Bourgogne, Frankrijk
7. Château Mouton-Rothschild, Bordeaux, Frankrijk
8. Penfolds, Australië
9. Domaine Leroy, Bourgogne, Frankrijk
10. Château Cheval Blanc, Bordeaux, Frankrijk
11. E. Guigal, Rhône, Frankrijk
12. Domaine Leflaive, Bourgogne, Frankrijk
13. Château Latour, Bordeaux, Frankrijk
14. Dom Pérignon, Champagne, Frankrijk
15. Roagna, Piemonte, Italië
16. Château Margaux, Bordeaux, Frankrijk
17. Bouchard Père et Fils, Bourgogne, Frankrijk
18. Giuseppe Rinaldi, Piemonte, Italië
19. Faiveley, Bourgogne, Frankrijk
20. Giacomo Conterno, Piemonte, Italië,
Invoerders:La Buena Vida ( Mol )
